> O Projekcie

> Cel projektu

O projekcie

Toksyny Shiga należą do jednych z najsilniej działających toksyn. Są one wytwarzane przez bakterie naturalnie występujące w środowisku. Zidentyfikowano szereg gatunków bakteryjnych zdolnych do produkcji tych groźnych dla życia toksyn. Największą opisaną grupą są enteropatogenne szczepy Escherichia coli, zaliczane do STEC (od ang. Shiga toxin-producing E. coli). Za czynnik wirulencji szczepów STEC odpowiedzialne są zaś bakteriofagi lambdoidalne na których genomach kodowana jest toksyna Shiga.

Głównym źródłem szczepów STEC jest trzoda chlewna oraz bydło, ale znane są także przypadki występowania tych patogenów u owiec, kóz a nawet drobiu. Czynniki zakaźne przenoszone są do środowiska wraz z odchodami zwierząt stając się łatwo dostępne dla człowieka. A spożycie np. surowego mięsa czy niemytych warzyw i owoców może doprowadzić do najczęstszych powikłań, do których należą ciężkie zatrucia pokarmowe przebiegające z krwawą biegunką. Zaostrzenie tych objawów może prowadzić do rozwinięcia się krwotocznego zapalenia okrężnicy a także zespołu hemolityczno-mocznicowego (HUS) czy małopłytkowej plamicy zakrzepowej, które stanowią bezpośrednie zagrożenie życia osób zakażonych.

Stosowanie na szeroką skalę profilaktyki medycznej z wykorzystaniem antybiotyków przyczynia się do problemu uzyskiwania oporności przez zakaźne szczepy bakteryjne. Co więcej szczepy naturalnie występujące w środowisku mogą również wykazywać oporność na wiele popularnie wykorzystywanych antybiotyków. Zastosowanie konwencjonalnej terapii antybiotykowej może więc przynosić skutki odwrotne do zamierzonych. Dotyczy to także enteropatogennych szczepów E.coli, ponieważ stres wywołany działaniem antybiotyków stanowi bodziec prowadzący do indukcji bakteriofagów z genomu gospodarza i produkcji toksyn. W ten sposób dochodzi do zaostrzenia objawów stanów zapalnych czego skutkiem są liczne powikłania i pogorszenie stanu pacjentów.

Biorąc pod uwagę, iż stosowanie konwencjonalnej antybiotykoterapii w walce z infekcjami STEC prowadzi, w większości przypadków, do zaostrzenia objawów powodowanych wzmożoną indukcją fagów, chcielibyśmy wykorzystać regulację ekspresji genów antysensownym RNA (asRNA) do kontrolowanego i warunkowego obniżenia rozwoju bakteriofaga w komórkach gospodarza. Wykorzystanie naturalnie występujących systemów regulacji ekspresji może stanowić cenne narzędzie w kontroli wzrostu i rozwoju tych organizmów. W naszym zespole rozwijamy więc nowe sposoby walki z mikroorganizmami chorobotwórczymi co wpisuje się w dyrektywę Parlamentu Europejskiego z 23 października 2007r., ustanawiającą drugi wspólnotowy program działań w dziedzinie zdrowia na lata 2008-2013, wymieniającą wśród priorytetowych zagrożeń zdrowia publicznego oporność drobnoustrojów na antybiotyki i ograniczenia terapeutyczne zakażeń.